برق سه فاز چیست؟

به گزارش سازه جو: برق سه فاز برای راه‌اندازی دستگاه‌هایی مانند پمپ، الکتروموتور و دستگاه‌هایی که به تغذیه سه فاز نیاز دارند استفاده می‌شود. در الکتروموتور سه فاز سیم پیچ ها با فاصله ۱۲۰ درجه مکانی روی استاتور نصب می‌شوند و برق سه فاز نیز با سه موج سینوسی با فاصله زمانی ۱۲۰ درجه به الکتروموتور القا می‌شود و این امر باعث ایجاد یک میدان دوار در الکتروموتور شده که باعث به حرکت درآمدن الکتروموتور خواهد شد.

به طور کلی برق منازل مسکونی و واحدهای اداری تک فاز و برق واحدهای تجاری و صنعتی سه فاز است. امروزه برق سه فاز در ساختمان‌های مسکونی نیز به وفور استفاده می‌شوند. دلیل آن وجود آسانسور، پمپ چاه و سایر مصرف‌کننده‌هایی است که نیاز به این نوع برق دارند. برق سه فاز بهترین و مقرون به صرفه ترین روش برای انتقال برق است.

برق سه فاز (بدون احتساب سیم ارت) دارای چهار رشته سیم می‌باشد:

• 1 فاز
• 2 فاز
• 3 فاز
• نول

طبق استاندارد شماره‌ی ۶۳۱۰۲ دفتر استاندارد‌های وزارت نیرو در ایران (رنگ و پوشش تجهیزات صنعت برق – رنگ ظاهری) که مطابق با استاندارد بین المللی IEC یا (International Electrotechnical Commission) تنظیم شده است فازهای R. و S. و T. باید به ترتیب قرمز، زرد و آبی باشند. البته رنگ بندی مطابق استاندارد چین (زرد، سبز، قرمز) به دلیل استفاده زیاد از محصولات این کشور هم رایج است.

سیستم برق سه فاز به دو روش مختلف قابل پیاده سازی است:

• اتصال ستاره
• اتصال مثلت

هرکدام از این اتصال‌ها کارایی مشخصی دارند.

تفاوت این دو اتصال در وجود یا عدم وجود سیم نول می‌باشد. به طوری که برای ایجاد سیم نول از اتصال ستاره استفاده می‌شود و بین فازها ۱۲۰ درجه اختلاف فازی به وجود می‌آورند اما اتصال مثلث در شبکه انتقال و مواردی که نیازی به داشتن سیم نول نیست استفاده می‌شود.